Brzoza brodawkowata Youngii
[Betula pendula Youngii]
Drzewo charakteryzujące się szybkim wzrostem. Korona młodych
brzóz jest parasolowata, szeroka, nieregularna o cienkich i silnie zwisających gałęziach. Korowina na pniu i
starszych gałęziach kredowobiała, w dolnej części pnia prawie czarna (u
starszych drzew). Młode pędy cienkie, nagie, gęsto pokryte białawymi brodawkami
i dlatego szorstkie. Liście nagie, długości 3-7 cm, jajowatorombowate, z ostrym,
wyciągniętym wierzchołkiem, u nasady klinowate, nierównomiernie, podwójnie
ząbkowane, z wierzchu ciemnozielone, od spodu jaśniejsze. Młode liście na wiosnę
charakterystycznie lepkie i przyjemnie pachnące. Jesienią liście przebarwiają
się na złocistożółto. Kwiaty wiatropylne, rozdzielnopłciowe, zebrane w
wydłużone, kotkowate kwiatostany. Kotki męskie widoczne są jesienią, zwisające,
cylindryczne, zebrane po kilka obok siebie na końcach krótkich pędów. Kotki żeńskie
zimą ukryte w pączkach, na wiosnę zwisające, osadzone na długich trzoneczkach.
Kwitną jednocześnie z rozwojem liści. Owoce w postaci drobnych, oskrzydlonych i
spłaszczonych orzeszków. Owoce zebrane w zwisające owocostany, długości 3-4 cm.
rozsypującą się po dojrzeniu od jesieni do wiosny. Nasiona dojrzewają w
sierpniu-wrześniu.
Brzoza ma duże znaczenie gospodarcze ze względu na małe wymagania glebowe, szybki wzrost i cenne drewno. Jest gatunkiem wybitnie światłożądnym. Wytrzymała na suszę.
Bardzo łatwo zasiewa się na glebach pozostawionych w odłogu (porolnych i
poleśnych) i tworzy wówczas samorzutnie gęste, jednogatunkowe zagajniki. Jest
niewątpliwie jednym z najpiękniejszych naszych drzew o niezrównanych wartościach
plastycznych. Drewno brzozowe znajduje obecnie szerokie zastosowanie w
meblarstwie i w przemyśle papierniczym.
Brzozę brodawkowatą Youngii stosuje
się w zieleni osiedlowej, w małych, przydomowych ogródkach, także w
zadrzewieniach cmentarnych. Drzewo nadaje się do sadzenia pojedynczo lub w
grupach w wyeksponowanym miejscu. Dobrze prezentuje się na brzegu zbiornika
wodnego.
Sadzić należy
pojedynczo i w luźnych grupach, także razem z innymi drzewami, zarówno
liściastymi, jak i iglastymi. Szczególny urok mają gęsto sadzone aleje brzozowe.
Rozmnaża się z nasion. Wymaga szczepienia na wysokim pniu siewek brzozy
brodawkowatej. Nasiona zebrane jesienią należy przechowa do wiosny i wysiewać w
marcu-kwietniu na zagony do skrzyń inspektowych. Nasion nie trzeba przykrywać
ziemią. Można także nasiona wysiewać jesienią wprost na zagony. Młode siewki
brzóz są bardzo delikatne, wymagają starannej pielęgnacji, a przede wszystkim
umiarkowanej wilgotności i osłony przed wysuszeniem. Cięcia należy przeprowadzać
latem, po zupełnym rozkwitnięciu liści (czerwiec-lipiec).